آیا سد زایندهرود به سرنوشت سد اکباتان دچار میشود؟
تاریخ انتشار: ۲ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۸۳۰۴۷۳
ایسنا/اصفهان عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان با بیان اینکه چنان آب مصرف میکنیم که گویی تا ابد آب داریم، گفت: متاسفانه نتیجه عدم توجه به منابع و مصارف آب در همدان منجر به کمبود آب و فروچاله شد و مشابه این کار در اصفهان در حال انجام است.
بهرام نادی در گفتوگو با ایسنا درباره وضعیت آبی همدان و خالی شدن این سد و احتمال وقوع مشابه این بحران در اصفهان، اظهار کرد: مصرف آب شرب شهر همدان برابر ۶۵ میلیون مترمکعب در سال است که به منظور تامین بخشی از آب شرب، کنترل آب سطحی توسط سد اکباتان انجام میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی همچنین افزود: آب شرب توسط حفر چاه عمیق از سال ۱۳۶۷ در دشت همدان-بهار واقع در شمال شهر همدان - بهار تأمین میشود که مشابه دشت اصفهان- برخوار است.
عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان افزود: سطح آب زیرزمینی در دشت بهار-همدان در سال ۱۳۶۷ در زمان حفاری چاههای دستی در اعماق تقریبی ۳ تا ۴ متری مشاهده میشد، میزان تخلیه سالانه منابع آبهای زیرزمینی در دشت همدان- بهار، ۳۶۰ میلیون مترمکعب برای تأمین آب موردنیاز کشاورزی و شرب است.
کاهش شدید منابع آبی زیرزمینی
وی ادامه داد: طی سالهای ۱۳۸۲-۱۳۷۰، میزان متوسط افت سالیانه آب زیرزمینی در دشت حدود یک متر و کسری سالانه حجم مخزن معادل ۲۴ میلیون مترمکعب محاسبه شده است، اما اکنون برداشت آب از اعماق تقریبی ۸۰ متر انجام میشود، بنابراین شاهد کاهش شدید منابع آبی زیرزمینی هستیم.
نادی توضیح داد: با یک حساب سرانگشتی مشاهده میشود که میزان برداشت سالیانه آب زیرزمینی ۶ برابر میزان مصرف سالیانه آب شرب شهر همدان است. به عبارتی در صورت امکان افزایش بهرهوری تقریبی ۱۶ درصدی در مصرف آب میتوان آب شرب موردنیاز شهر همدان را حتی بدون بهرهگیری از سد اکباتان تامین کرد. بنابراین ضروری است که اثرات تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی با سرمایهگذاری مناسب در افزایش بهرهوری بهخصوص در بخش کشاورزی و تصفیه پساب کاهش یابد.
عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان با اشاره به اینکه امروز منابع آب سطحی جوابگو نیست و منابع آب زیرزمینی نیز محدود و رو به کاهش است، گفت: نتیجه اینکه حجم آب سطحی و آب زیرزمینی جوابگوی مصرف آب شرب در شهر همدان نیست و اکنون برخی نقاط همدان از ساعت یک بعدازظهر تا ۵ صبح با قطعی آب مواجه هستند و همچنان این شرایط ادامه دارد.
وی به قطعی شدید برق دهه ۶۰ در تهران، همدان، اصفهان و دیگر نقاط کشور اشاره کرد و گفت: برای عدم قطع برق، توسعه نیروگاههای حرارتی با استفاده از سوخت فسیلی در دست اقدام قرار گرفت، برای افزایش راندمان این نیروگاههای حرارتی، تکمیل نیروگاههای سیکل ترکیبی در مجاورت نیروگاههای حرارتی اجرا شد. در این شرایط نیروگاه سیکل ترکیبی ۱۰۰۰ مگاواتی در شمال همدان منطقه فامنین نصب و به بهرهبرداری رسید. برداشت بیرویه آب برای تأمین آب موردنیاز سیکل ترکیبی جهت تولید بخار آب بهعنوان نیروی محرکه توربینها، منجر به افت شدید سالیانه تقریبی ۲ متر آب زیرزمینی و ایجاد بیش از ۳۰ فروچاله با ابعاد وسیع شد.
برداشت بیرویه آب برای تأمین آب موردنیاز سیکل ترکیبی جهت تولید بخار آب بهعنوان نیروی محرکه توربینها، منجر به افت شدید سالیانه تقریبی ۲ متر آب زیرزمینی و ایجاد بیش از ۳۰ فروچاله با ابعاد وسیع شدجریان آب یک ماهه نمیتواند آبخوان اصفهان را تغذیه کند
نادی با بیان اینکه متاسفانه نتیجه عدم توجه به منابع و مصارف آب در همدان منجر به کمبود آب و فروچاله شد، تصریح کرد: مشابه این کار در اصفهان نیز در حال انجام است. در خصوص آب سطحی در سال آبی ۱۴۰۰ حجم آب ورودی به سد زایندهرود ۸۲۵ میلیون مترمکعب و خروجی از سد ۷۴۷ میلیون مترمکعب بود که برای تعادل ارقام ورودی و خروجی لازم است تبخیر آب را نیز مدنظر قرار داد. طی سال آبی گذشته مجموع مدت زمان جریان آب سطحی زایندهرود بهصورت منقطع یک ماه بود که نمیتواند سبب تغذیه مناسب آبخوان شود.
وی ادامه داد: باتوجه به عدم تداوم جریان آب زایندهرود، چهار دشت پایین زایندهرود همچون نجفآباد، لنجانات، اصفهان- برخوار و سگزی و کوهپایه که از زایندهرود تغذیه داشتند، دیگر تغذیه نمیشوند.
عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان گفت: سال گذشته بدون در نظر گرفتن دشت تیران و کرون، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی از این چهار دشت برداشت شده که این عدد تقریباً معادل حجم گنجایش مخزن سد زایندهرود است و به این معناست که منابع آب زیرزمینی دشتها در حال اتمام است و از سوی دیگر منابع آب سطحی به دلیل تغییرات اقلیمی و کاهش بارشها کم شده است. افزایش مصرف آب به سبب توسعه فضای شهری، کشاورزی و صنعت بدون افزایش بهرهوری موردنیاز و کاهش روزافزون منابع آب در دسترس سطحی و زیرزمینی به مفهوم عدم مدیریت و استقبال از بحران پیشرو است.
انتقال آب؛ احیای موقت یک بخش بحرانی و ایجاد بحران برای مبدأ در آینده
وی درباره اینکه مشکل همدان چگونه حل خواهد شد؟ گفت: قرار است تأمین کمبود آب شرب شهر همدان از سد مخزنی تالوار انجام شود. سد مخزنی تالوار در ۱۵۴ کیلومتری جنوب غربی شهرستان زنجان و ۵۴ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان بیجار، در محدوده کوه چنگ الماس بر روی رودخانه تالوار در دست احداث است.
نادی ادامه داد: میزان برداشت آب خام از سد تالوار به طور متوسط با احتساب تلفات آب در تصفیهخانه بهطور متوسط حدود ۵۹ میلیون مترمکعب درسال آب تصفیه شده به حوزه مطالعاتی طرح انتقال خواهد یافت. مطابق اظهارات معاون عمران استانداری زنجان چهار سد بزرگ استان زنجان که تا قبل از این تأمینکننده آب مصرفی شرب و صنعت استان بود، امروز پاسخگوی نیاز آبی ما نیست و ۳۱ درصد از مساحت سفیدرود در استان زنجان قرار دارد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان ادامه داد: مطابق آمار وضعیت سدهای مهم کشور، درصد پرشدگی سد سفیدرود (سد منجیل) بهعنوان منبع تأمین ۷۰ درصد از آب شرب گیلان در ۲۹ مردادماه ۱۴۰۱ تنها ۱۰ درصد از حجم کل مخزن در رتبه دوم سدها با وضعیت بحرانی بعد از سد اکباتان قرار داشت.
وی تصریح کرد: متأسفانه عموماً انتقال آب به مفهوم احیای موقت یک بخش بحرانی و توسعه برای مقصد و ایجاد بحران برای مبدأ در آینده است. عدم سرمایهگذاری مناسب برای بهینهسازی مصرف بهینه آب و انرژی و تداوم مصرف غیراقتصادی آب و انرژی میتواند زمینههای بروز بحران باشد.
از سال ۱۳۷۰ در مسیر زایندهرود و بالادست رودخانه در منطقه سامان سطح باغات از ۴۰ هزار هکتار به ۱۱۶ هزار هکتار افزایش یافته و حجم آب مصرفی جهت باغات بیش از ۳۰۰ میلیون مترمکعب است.توسعه باغات بالادست زاینده رود از ۴۰ به ۱۱۶ هزار هکتار
نادی با اشاره به آماری به نقل از الماسوندی، رئیس حوضه آبریز زایندهرود، اضافه کرد: از سال ۱۳۷۰ در مسیر زایندهرود و بالادست رودخانه در منطقه سامان، سطح باغات از ۴۰ هزار هکتار به ۱۱۶ هزار هکتار افزایش یافته و حجم آب مصرفی جهت باغات بیش از ۳۰۰ میلیون مترمکعب است.
وی گفت: این ارقام نشان میدهد ما چنان آب را مصرف میکنیم که گویی تا ابد این آب وجود دارد، بنابراین اگر به محدودیت منابع آب زیرزمینی و تغییرات بارش و آبهای سطحی ناشی از تغییر اقلیم و دستکاری انسانی توجه نشود ممکن است با بحران مواجه شویم.
این استاد دانشگاه درباره تخلیه کامل آبخوان دشت اصفهان -برخوار، اظهار کرد: گنجایش حجم آب زیرزمینی بر مبنای حجم آبخوان، ۱۰.۵ میلیارد مترمکعب است که سال ۱۳۶۱ این حجم آب به ۷.۵ میلیارد مترمکعب و در سال ۱۳۹۹ با توجه به کاهش ۳ میلیارد مترمکعبی آب زیرزمینی این حجم به ۴.۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.
پیشبینی زمان تقریبی تخلیه آبخوان اصفهان-برخوار در سال ۱۴۱۶
وی گفت: اگر در این سالها هیچگونه توسعه صنعت و جمعیت نداشته باشم، بدون محاسبه جدی و بدون در نظر گرفتن عدم تغذیه آبخوان توسط زایندهرود مدتزمان تقریبی تخلیه کامل آبخوان ۴۰ سال خواهد بود، اما با توجه به توسعه جمعیتی، بارگذاری بیشتر صنعت و کشاورزی و تداوم خشکی زایندهرود زمان تقریبی تخلیه آبخوان در سال ۱۴۱۶ پیشبینی میشود.
نادی تاکید کرد: رویداد کمسابقه قطعی گسترده آب در همدان، کسری ۸۰ درصدی مخزن آب سد سفیدرود، افت آب شدید رود راین و دانوب بهعنوان دومین رود طولانی اروپا و خشکی رود یانگ تسه در کره و چین، خشکی شدید دریاچههای آریزونای آمریکا به گونهای که نتوان از آب آنها برای مبارزه با آتشسوزی ناشی از خشکسالی استفاده کرد، زنگ هشدار جدی برای لزوم آیندهپژوهی و سرمایهگذاری بهموقع و مطمئن در زمینه تامین آب و انرژی پایدار است.
وی یادآور شد: به گفته براد اودل، پژوهشگر مرکز تحقیقات آبوهوا در دانشگاه ایالتی کلرادو، «ما طبیعت را برای برآوردن نیازهای خود خم کردیم، حالا طبیعت در حال خم کردن ماست.»
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اقتصادی فرونشست زمین بی آبی دشت اصفهان همدان اصفهان زاينده رود برداشت آب توسعه چاه میلیارد مترمکعب میلیون مترمکعب سیکل ترکیبی آب زیرزمینی هزار هکتار زاینده رود سد اکباتان شهر همدان منابع آب آب سطحی مصرف آب آب مصرف حجم آب آب شرب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۳۰۴۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش حجم آب دریاچه ارومیه به ۲.۵ میلیارد مترمکعب
به گزارش تابناک، محمدصادق معتمدیان در بک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه سال گذشته سال سختی را به جهت کاهش بارندگی و گرمای زیاد گذراندیم و نگرانی های جدی در بین مردم نسبت به خشک شدن دریاچه ارومیه به وجود آورده بود، گفت: خوشبختانه بارندگیهای خوبی را طی دو سه ماه اخیر در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه شامل سه استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی و کردستان داشتیم.
وی با بیان اینکه این وضعیت باعث افزایش تراز آب دریاچه ارومیه شد، افزود: تراز این دریاچه نسبت به مدت مشابه سال قبل منتهی به ۱۷ اردیبهشت ۲۰ سانتیمتر افزایش یافته است (۱۲۷۰.۶۰ سانتی متر).
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه وسعت دریاچه ارومیه نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل با ۵۶۰ کیلومتر مربع افزایش به ۲۰۰۰ کیلومتر مربع رسیده است، ادامه داد: حجم آب دریاچه نیز با ۶۰۰ میلیون مترمکعب افزایش نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، به ۲.۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.
معتمدیان با بیان اینکه از لحاظ میزان بارش خیلی اتفاق خارق العادهای نیفتاده است، گفت: در سال ۹۸ در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۴۶۰ میلی متر بارش داشتیم که اکنون به ۳۰۵ رسیده، در سال ۹۸ نسبت به امسال ۵۱ درصد افزایش بارندگی داشتیم. سال ۹۹ تا ۱۴۰۲ دوره ۴ ساله خشکسالی داشتیم و بارندگی های امروز نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه بارش در حوضه دریاچه ارومیه نسبت به میانگین بلندمدت یک درصد افزایش یافته است، افزود: در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بیش از ۱۴۰ هزار هکتار باغات اضافه شده، یعنی ۱.۵ میلیارد متر مکعب آب مازاد به بخش کشاورزی در دورانی که شاهد کاهش حجم آب در دریاچه ارومیه بودیم، تحمیل کردیم. این غفلتی بوده که در دورههای گذشته شده است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه امروز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه متاسفانه سه محصول سیب، یونجه و چغندر ۵۷ درصد آب تولیدی حوزه آذربایجان غربی را مصرف می کند، ادامه داد: ۵۸ هزار هکتار باغات سیب هستند که ۵۰ درصد از این باغات بالای ۳۰ سال عمر دارند و از لحاظ بهرهوری هم دچار مشکل هستند. این باغات کشت دوگانه هستند، یعنی در همین مزارع یونجه هم کشت میشود بنابراین ۳۲ درصد از آب تولیدی استان صرف یونجه میشود که محصول غیر استراتژیک است.
معتمدیان با بیان اینکه ۹۰ درصد آب تولیدی در حوضه آبریز در بخش کشاورزی مصرف میشود، اظهارکرد: رویکردی که ستاد احیای دریاچه ارومیه به ریاست دکتر محمد مخبر- معاون اول رییس جمهوری - در دولت سیزدهم دارد، تمرکز بر مدیریت نرمافزاری یعنی تغییر الگوی کشت است.
وی با بیان اینکه ۷۴ هزار حلقه چاه غیرمجاز در این منطقه (سه استان) حفر شده است، گفت: در همین دولت حدود ۴۰۰۰ چاه را توانستیم مسدود کنیم.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه در سال گذشته بیش از ۶۰ کیلومتر از رودخانههای منتهی به دریاچه ارومیه لایروبی شدهاند، افزود: این کار اثرات خوبی داشته است. در بحث تکمیل مدول سوم تصفیهخانه ارومیه که سال گذشته افتتاح شد، امسال ۴۰ میلیون متر مکعب رهاسازی پساب فاضلاب ارومیه به دریاچه ارومیه داشتیم.
معتمدیان با بیان اینکه برنامههایی در ستاد احیای کشور برنامه ریزی شده تا حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب حقآبه رهاسازی سد و رودخانه های فاقد سد داشته باشیم، ادامه داد: در حال حاضر این آمار از یک میلیارد و ۴۰۰ مترمکعب هم گذشته یعنی ۳۰۰ میلون مترمکعب از آنچه پیش بینی شده رهاسازی انجام شده است.
وی با بیان اینکه روزانه ۳۰ میلیون مترمکعب آورده و ورودی به دریاچه ارومیه داریم که براساس ایستگاههای هیدرومتریک در ورودی دریاچه ثبت میشود، اظهارکرد: امیدواریم در دو سه هفته آینده با ادامه بارندگی های پیش رو و رهاسازی هایی که انجام می شود، این میزان به سه میلیارد متر مکعب یا بیشتر برسد.
معتمدیان در پایان با اشاره به علاقه مردم به دریاچه ارومیه گفت: در روزهای گذشته صف ۲۲ کیلومتری خودروها تا دریاچه ارومیه داشتیم و ۷۰ هزار تلفن همراه فعال بود یعنی جمعیت ۲۰۰ هزار نفر ساعتها در صف ترافیک بودند تا خود را به دریاچه ارومیه برسانند که نشان از وابستگی مردم به دریاچه است.
منبع: ايسنا